. net framework ne demek?

.NET Framework Hakkında Genel Bilgiler

.NET Framework, Microsoft tarafından geliştirilen, yazılım uygulamaları geliştirmek ve çalıştırmak için kullanılan bir yazılım geliştirme platformudur. Hem masaüstü uygulamaları (Windows Forms, WPF) hem de web uygulamaları (ASP.NET) ve web servisleri (WCF) geliştirmek için kullanılabilir.

Temel Özellikleri:

• Çalışma Zamanı Ortamı (CLR): .NET Framework'ün temelini oluşturan ve uygulamaların çalıştırılmasını yöneten sanal bir makinedir. CLR, bellek yönetimi, istisna işleme, güvenlik ve derleme gibi görevleri üstlenir. (Çalışma Zamanı Ortamı (CLR))
• Sınıf Kütüphanesi (FCL): .NET uygulamaları için hazır olarak sunulan, geniş bir yelpazedeki işlevleri içeren bir sınıf koleksiyonudur. Dosya işlemleri, ağ iletişimi, veri erişimi, grafik çizimi gibi birçok alanda kullanıma hazır bileşenler sunar. (Sınıf Kütüphanesi (FCL))
• Ortak Dil Çalışma Zamanı (Common Language Runtime - CLR): Farklı programlama dillerinde yazılmış .NET uygulamalarının aynı ortamda çalışabilmesini sağlayan bir standarttır. (Ortak Dil Çalışma Zamanı (Common Language Runtime - CLR))
• Ortak Dil Belirtimi (Common Language Specification - CLS): Farklı .NET dillerinin birlikte çalışabilmesi için uyması gereken kuralları tanımlar. (Ortak Dil Belirtimi (Common Language Specification - CLS))
• ASP.NET: Web uygulamaları geliştirmek için kullanılan bir .NET bileşenidir. (ASP.NET)
• Windows Forms: Masaüstü uygulamaları geliştirmek için kullanılan bir .NET bileşenidir. (Windows Forms)
• WPF (Windows Presentation Foundation): Zengin kullanıcı arayüzlerine sahip masaüstü uygulamaları geliştirmek için kullanılan bir .NET bileşenidir. (WPF (Windows Presentation Foundation))
• WCF (Windows Communication Foundation): Hizmet odaklı uygulamalar (SOA) geliştirmek için kullanılan bir .NET bileşenidir. (WCF (Windows Communication Foundation))
• Garbage Collection: Otomatik bellek yönetimi sağlayarak, uygulama geliştiricilerin bellek sızıntısı gibi sorunlarla uğraşmasını azaltır. (Garbage Collection)
• Güvenlik: .NET Framework, kod erişim güvenliği (CAS) ve rol tabanlı güvenlik (RBS) gibi güvenlik mekanizmaları sunar. (Güvenlik)
• JIT Derlemesi: Just-In-Time derlemesi sayesinde, kod yalnızca ihtiyaç duyulduğunda derlenir, bu da performansı artırır. (JIT Derlemesi)

Avantajları:

• Hızlı uygulama geliştirme
• Geniş sınıf kütüphanesi desteği
• Farklı programlama dillerini destekleme
• Otomatik bellek yönetimi
• Güçlü güvenlik özellikleri
• Platform bağımsızlığı (kısmen, .NET Core ile daha da arttı)

Dezavantajları:

• Windows'a bağımlılık (eski sürümler)
• Lisanslama maliyetleri (ticari kullanımlar için)
• .NET Core ve .NET 5+ ile karşılaştırıldığında daha eski bir teknoloji olması

Günümüzde .NET Framework'ün yerini büyük ölçüde .NET Core (ve sonraki sürümleri .NET 5, .NET 6 vb.) almıştır. .NET Core, platformlar arası (cross-platform) çalışma yeteneği ve daha modern bir mimariye sahip olması nedeniyle daha çok tercih edilmektedir.